Pik Vima ; अतिवृष्टी नुकसान भरपाई मंजूर; यादीत नाव चेक करा

Pik Vima महाराष्ट्रात यावर्षी पावसाळ्याच्या हंगामात अनेक जिल्ह्यांमध्ये अतिवृष्टी झाली. मुसळधार पावसामुळे शेतकऱ्यांचे प्रचंड नुकसान झाले. शेतातील उभी पिकं, फळझाडं, भाजीपाला, तसेच घरं-दुकानं पाण्यात बुडाली. काही ठिकाणी पूरस्थितीमुळे जनजीवन विस्कळीत झालं. या पार्श्वभूमीवर राज्य सरकारने अतिवृष्टीग्रस्त शेतकरी व नागरिकांना मदत करण्यासाठी नुकसान भरपाई जाहीर केली आहे.

सरकारकडून तातडीची मदत

राज्य सरकारने जिल्हा प्रशासनामार्फत पंचनामे करून नुकसानग्रस्त शेतकऱ्यांची यादी तयार केली आहे. ही यादी ग्रामपंचायत, तलाठी कार्यालय तसेच जिल्हा प्रशासनाच्या संकेतस्थळावर उपलब्ध करून देण्यात आली आहे. जे शेतकरी किंवा नागरिक नुकसानग्रस्त झाले आहेत, त्यांना थेट त्यांच्या बँक खात्यात भरपाई रक्कम जमा केली जाणार आहे.

सरकारने स्पष्ट केले आहे की, “कोणत्याही पात्र लाभार्थ्याला वंचित ठेवले जाणार नाही”. त्यामुळे जर तुमचे नाव पहिल्या यादीत नसेल, तर सुधारित यादीत समाविष्ट होण्याची संधी आहे.

नुकसान भरपाई किती मिळणार?

राज्य शासनाने जाहीर केल्यानुसार –

• शेतकऱ्यांच्या उभी पिकं, फळझाडं व भाजीपाला पाण्यात वाहून गेल्यास प्रतिहेक्टर ठराविक मदत.

• घरांचे मोठे नुकसान झाल्यास २५,००० रुपयांपर्यंतची मदत.

• किरकोळ नुकसान झाल्यास १०,००० रुपयांपर्यंतची मदत.

• जनावरं वाहून गेल्यास किंवा दगावल्यास स्वतंत्र आर्थिक सहाय्य.

 

अधिक माहितीसाठी येथे क्लिक करा

 

ही मदत DBT (Direct Benefit Transfer) पद्धतीने म्हणजेच थेट बँक खात्यात जमा होणार आहे.

यादीत नाव कसे तपासायचे?

जर तुम्हाला तुमचं नाव या नुकसान भरपाई यादीत तपासायचं असेल तर खालील प्रक्रिया करा:

1. सर्वप्रथम तुमच्या जिल्हा प्रशासनाच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या.

2. “आपत्ती निवारण” किंवा “अतिवृष्टी नुकसान भरपाई” असा पर्याय निवडा.

3. तिथे गावनिहाय यादी उपलब्ध असेल.

4. तुमचा गाव निवडा आणि यादी डाउनलोड करा.

5. त्या यादीत तुमचं नाव, सर्वे नंबर, क्षेत्रफळ व भरपाईची रक्कम दिलेली असेल.

याशिवाय ग्रामपंचायत कार्यालयात किंवा तलाठी कार्यालयात देखील ही यादी पाहता येईल.

जर नाव नसेल तर काय करायचं?

बर्‍याच वेळा पंचनाम्यात चूक होऊन काही शेतकऱ्यांचं नाव यादीत राहत नाही. जर तुमचं नाव या यादीत नसेल तर –

• जवळच्या तलाठी कार्यालयात किंवा कृषी विभागाकडे तक्रार अर्ज दाखल करा.

• पंचनामा प्रत मागवा आणि त्यात तुमचं नाव का नाही हे विचारून घ्या.

• सुधारित यादीत तुमचं नाव समाविष्ट करण्याची संधी मिळते.

 

अधिक माहितीसाठी येथे क्लिक करा

 

शेतकऱ्यांच्या भावना

या यादीच्या घोषणेमुळे शेतकऱ्यांना थोडाफार दिलासा मिळाला आहे. कारण अनेक शेतकऱ्यांनी पीक कर्ज काढून शेती केली होती आणि अतिवृष्टीमुळे पूर्ण नुकसान झालं. सरकारची ही मदत तात्पुरती असली तरी शेतकऱ्यांच्या हाती काहीसा आधार मिळतो.

शेतकऱ्यांच्या मते, नुकसान भरपाईची रक्कम पुरेशी नाही, मात्र तातडीच्या मदतीसाठी ही योजना उपयुक्त आहे. खरं तर शेतकऱ्यांनी वारंवार मागणी केली आहे की नैसर्गिक आपत्ती विमा योजना अधिक सक्षमपणे राबवावी.

मदत मिळवताना लक्षात ठेवायच्या गोष्टी

• बँक खाते आधारशी लिंक असणे आवश्यक आहे.

• मोबाईल नंबर बँक खात्याशी जोडलेला असल्यास SMS द्वारे रक्कम जमा झाल्याची माहिती मिळते.

• यादीत दिलेली माहिती बरोबर नसेल तर त्वरित अधिकाऱ्यांशी संपर्क साधा.

दरवर्षी पावसाळ्याच्या हंगामात महाराष्ट्रातील शेतकरी आणि नागरिकांना नैसर्गिक आपत्तींचा सामना करावा लागतो. विशेषतः अतिवृष्टी, पूर, वादळी वारे आणि गारपीट यामुळे शेतकऱ्यांचे प्रचंड नुकसान होते. यंदाही अनेक जिल्ह्यांमध्ये सततच्या पावसामुळे शेती, जनावरं, घरे आणि दैनंदिन जीवन यावर मोठा परिणाम झाला आहे. या पार्श्वभूमीवर राज्य सरकारने तातडीने मदतीचा निर्णय घेतला असून, नुकसानग्रस्तांना आर्थिक सहाय्य मिळणार आहे.

अतिवृष्टीमुळे झालेलं नुकसान

अतिवृष्टीमुळे राज्यभर खालीलप्रमाणे गंभीर परिणाम झाले आहेत –

• उभी पिकं जसे की सोयाबीन, कापूस, भात, तूर, मका ही पूर्णपणे पाण्यात वाहून गेली.

• द्राक्ष, डाळिंब, आंबा, केळी यांसारख्या फळझाडांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान.

• भाजीपाला शेतात नष्ट झाल्याने शेतकऱ्यांना दुहेरी फटका.

• अनेक घरं पाण्यात बुडाली, भिंती कोसळल्या किंवा छप्पर उडालं.

• जनावरांच्या गोठ्यांचं नुकसान झालं; काही ठिकाणी जनावरे दगावली.

• रस्ते, पूल, शाळा यांसारख्या सार्वजनिक ठिकाणांनाही फटका बसला.

यामुळे शेतकऱ्यांवर कर्जाचा डोंगर वाढला आणि नागरिकांचे संसार उध्वस्त झाले.

अधिक माहितीसाठी येथे क्लिक करा

 

सरकारची मदत योजना

राज्य सरकारने नुकसानग्रस्तांसाठी तातडीची आर्थिक मदत जाहीर केली आहे. यामध्ये –

1. शेती नुकसान भरपाई –

   • ज्या शेतकऱ्यांची उभी पिकं पूर्णतः नष्ट झाली आहेत, त्यांना प्रतिहेक्टर ठराविक मदत.

   • आंशिक नुकसान झाल्यास त्यानुसार रक्कम निश्चित केली आहे.

2. घरांचे नुकसान भरपाई –

   • पूर्ण घर पडलं किंवा राहण्यायोग्य उरलं नाही तर २५,००० रुपयांपर्यंत मदत.

   • अंशतः नुकसान झाल्यास १०,००० रुपयांपर्यंत मदत.

3. जनावरांचे नुकसान भरपाई –

   • गाई, म्हशी, बैल, शेळी, मेंढी यांसाठी वेगवेगळी आर्थिक मदत.

   • गोठ्याचं नुकसान झाल्यास स्वतंत्र मदत.

4. सार्वजनिक सुविधा पुनर्बांधणी –

   • शाळा, रस्ते, पूल, अंगणवाडी, पाणीपुरवठा योजना यांचे दुरुस्ती काम.

यादीत नाव कसे तपासायचे?

अनेक शेतकऱ्यांना अजूनही माहित नसते की त्यांचं नाव यादीत आहे की नाही. त्यामुळे सरकारने प्रक्रिया सोपी केली आहे.

1. ऑनलाइन तपासणी –

   • जिल्हा प्रशासनाच्या वेबसाइटवर “अतिवृष्टी नुकसान भरपाई यादी” हा पर्याय उपलब्ध आहे.

   • तुमचा तालुका आणि गाव निवडा.

   • पीडीएफ स्वरूपात यादी डाउनलोड करा.

   • तुमचं नाव, खाते क्रमांक आणि नुकसान भरपाईची रक्कम तपासा.

2. ग्रामपंचायत/तलाठी कार्यालयात तपासणी –

   • प्रत्येक गावात यादी लावलेली असते.

   • तुम्ही प्रत्यक्ष कार्यालयात जाऊनही तपासू शकता.

नाव नसेल तर काय करायचं?

बर्‍याच वेळा नाव यादीतून राहून जातं. त्यासाठी –

• तलाठी किंवा मंडळ अधिकारी यांच्याकडे तक्रार अर्ज द्या.

• पंचनाम्याची प्रत मागवा.

• जर चुकून नाव राहिलं असेल तर सुधारित यादीत समाविष्ट होऊ शकता.

• यासाठी आधारकार्ड, सातबारा उतारा, बँक पासबुक यांची प्रत जोडावी लागते.

पैसे कसे मिळणार?

• नुकसान भरपाईची रक्कम थेट DBT पद्धतीने बँक खात्यात जमा होईल.

• त्यासाठी तुमचं बँक खाते आधारशी लिंक असणं बंधनकारक आहे.

• मोबाईल नंबर बँक खात्याशी जोडलेला असेल तर रक्कम जमा झाल्याचा SMS मिळतो.

शेतकऱ्यांचे अनुभव

अनेक शेतकरी सांगतात की, “आम्ही कर्ज काढून शेती केली, पण पाऊस इतका झाला की पीक मुळासकट वाहून गेलं. नुकसान भरपाईची मदत जरी मोठी नसली तरी थोडा दिलासा मिळतो.”

काही शेतकऱ्यांची मागणी आहे की नुकसान भरपाईची रक्कम अधिक असावी, कारण खर्च आणि नुकसान यामध्ये मोठा फरक आहे.

तज्ज्ञांचे मत

कृषी तज्ज्ञ सांगतात की, अतिवृष्टी ही फक्त आपत्ती नाही, तर हवामान बदलाचा स्पष्ट संकेत आहे. यावर उपाय म्हणून –

• शेतकऱ्यांना पीकविमा योजना सक्तीने लागू करावी.

• पाणी साठवण, जलसंधारण आणि जलनियोजनावर भर द्यावा.

• शाश्वत शेती पद्धती स्वीकाराव्या.

 

अधिक माहितीसाठी येथे क्लिक करा

 

 

नागरिकांनी काय करावं?

• यादी नीट तपासा.

• माहिती नसलेल्या शेजाऱ्यांना कळवा.

• नाव नसेल तर वेळेत अर्ज करा.

• अफवांवर विश्वास ठेवू नका; अधिकृत कार्यालयात जाऊन चौकशी करा.Pik Vima