🚍 ST Pass Scheme 2025: महाराष्ट्रात फक्त 585 रुपयात एसटीने कोठेही फिरा!
महाराष्ट्र राज्य मार्ग परिवहन महामंडळ (MSRTC) हे राज्यातील ग्रामीण आणि शहरी भागांना जोडणारे सर्वात मोठे सार्वजनिक वाहतूक साधन आहे. साधारण १८,००० पेक्षा जास्त एसटी बस राज्याच्या कानाकोपऱ्यात फिरत आहेत आणि दररोज लाखो प्रवासी या सेवेचा लाभ घेतात. २०२५ पासून महामंडळाने प्रवाशांसाठी एक नवीन आकर्षक योजना जाहीर केली आहे – ST पास योजना 2025, ज्यामध्ये केवळ ₹585 मध्ये महाराष्ट्रभर अमर्याद प्रवास करण्याची सुवर्णसंधी उपलब्ध होणार आहे.
ही योजना केवळ स्वस्त प्रवासाचे तिकीट नसून, ग्रामीण-शहरी जोडणी, शिक्षण, रोजगार आणि पर्यटन यासाठीही महत्त्वाची ठरणार आहे. चला तर मग या योजनेची सविस्तर माहिती पाहूया.
१) ST Pass Scheme 2025 म्हणजे काय?
ST Pass Scheme 2025 अंतर्गत फक्त ₹585 भरून कोणत्याही प्रवाशाला संपूर्ण महाराष्ट्रातील एसटी बसने महिनाभर कुठेही प्रवास करता येणार आहे.
हा पास घेणाऱ्याला ठरावीक मार्ग, जिल्हा किंवा मंडळाची मर्यादा राहणार नाही.
जिल्हा पलीकडील प्रवास (Inter-district) आणि महाराष्ट्रभरातील कुठेही प्रवास (Statewide) या दोन्हीसाठी हा पास लागू राहील.
शेतकरी, विद्यार्थी, नोकरी करणारे तसेच पर्यटनासाठी फिरणारे सर्वसामान्य नागरिक यासाठी पात्र राहतील.
२) या योजनेची प्रमुख वैशिष्ट्ये
✅ फक्त ₹585 मध्ये अमर्याद प्रवास
✅ राज्यातील सर्व एसटी बसेसवर लागू
✅ मासिक पास योजना – ३० दिवस वैध
✅ ग्रामीण, शहरी, डोंगराळ व दुर्गम भागातही प्रवास सोयीचा
✅ विद्यार्थी व शेतकऱ्यांसाठी सर्वात फायदेशीर
३) ST पास योजनेत कोणते पास प्रकार असतील?
महामंडळाने प्रवाशांच्या सोयीसाठी पास योजना वेगवेगळ्या प्रकारात आणण्याची शक्यता आहे:
सर्वसामान्य प्रवासी पास –
फक्त ₹585 मध्ये राज्यभर कुठेही प्रवास.
विद्यार्थी पास (Concession Pass) –
शाळा, महाविद्यालय, ITI, तांत्रिक शिक्षण घेणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी सवलतीसह खास पास.
शेतकरी पास –
शेतमाल विक्रीसाठी बाजारात जाणाऱ्या शेतकऱ्यांसाठी विशेष योजना.
महिला प्रवासी पास –
महिलांच्या सुरक्षित व किफायतशीर प्रवासासाठी.
४) पास कसा घ्यावा? (Step-by-step प्रक्रिया)
१. जवळच्या एसटी बस स्थानकात जावे.
२. पाससाठी अर्ज फॉर्म भरावा.
३. ओळखपत्र / आधार कार्ड द्यावे.
४. ₹585 शुल्क भरून पास मिळेल.
५. पास मिळाल्यावर लगेच वापरता येईल.
भविष्यात MSRTC डिजिटल तंत्रज्ञान वापरून ऑनलाईन पास बुकिंग अॅप उपलब्ध करणार आहे, ज्यामुळे प्रवाशांना घरबसल्या पास मिळू शकेल.
५) या योजनेचे फायदे
अ) विद्यार्थ्यांसाठी
शाळा व महाविद्यालयात जाण्या-येण्यासाठी स्वस्त प्रवास.
दुर्गम गावातील विद्यार्थ्यांना शिक्षणाची नवी संधी.
मोठ्या प्रमाणावर शिक्षण सोडून देणाऱ्यांचे प्रमाण कमी होईल.
ब) शेतकऱ्यांसाठी
शेतमाल बाजारात नेण्यासाठी प्रवास स्वस्त.
दररोज शहरात ये-जा करणाऱ्या शेतकऱ्यांना मोठी बचत.
शेतकऱ्यांचा वेळ व खर्च दोन्ही कमी.
क) रोजगारासाठी
शहरात काम करणाऱ्या ग्रामीण भागातील कामगारांना फायदा.
औद्योगिक क्षेत्रे व कारखान्यांपर्यंत पोहोचणे सोपे.
रोजगाराच्या संधी वाढतील.
ड) पर्यटनासाठी
महाराष्ट्रभर फिरणे परवडणारे होईल.
अजंठा-वेरूळ, महाबळेश्वर, माथेरान, कोकण किनारे, विदर्भातील वन्यजीव अभयारण्ये – सर्व ठिकाणी कमी खर्चात फिरता येईल.
६) ST पास योजनेचे आर्थिक महत्त्व
MSRTC ला दरवर्षी मोठ्या प्रमाणावर तोटा सहन करावा लागतो. ही योजना राबवल्यामुळे –
प्रवाशांची संख्या वाढेल.
एसटी बसेस रिकाम्या धावणार नाहीत.
छोट्या छोट्या प्रवासाचे तिकीट घेण्याऐवजी लोक पास निवडतील.
दीर्घकाळात महामंडळाच्या उत्पन्नात वाढ होईल.
७) इतर राज्यांच्या तुलनेत महाराष्ट्र
दिल्लीमध्ये DTC बस पास ₹800 मध्ये मिळतो.
मुंबईत BEST मासिक पास ₹999 मध्ये असतो.
कर्नाटकात KSRTC मासिक पास ₹1050 मध्ये मिळतो.
यांच्या तुलनेत महाराष्ट्राचा ST पास फक्त ₹585 मध्ये मिळणे हा मोठा दिलासा आहे.
८) संभाव्य अडचणी व उपाय
🚧 बसेस कमी असतील तर प्रवासी त्रस्त होऊ शकतात → नवीन बसेसची वाढ.
🚧 ग्रामीण भागात बसेसची वेळ पाळली जात नाही → डिजिटल ट्रॅकिंग व वेळापत्रक सुधारणा.
🚧 ऑनलाईन पास बुकिंग उशिरा सुरू होईल → तत्काळ अॅप सुरू करणे.
९) कोणाला सर्वाधिक फायदा होणार?
ग्रामीण विद्यार्थी
शेतकरी
रोजगारासाठी शहरात जाणारे कामगार
पर्यटनप्रेमी तरुण
महिला व ज्येष्ठ नागरिक
ST Pass Scheme 2025 ही महाराष्ट्र सरकारची आणि MSRTC ची अत्यंत उपयुक्त योजना आहे. फक्त ₹585 मध्ये महिनाभर अमर्याद प्रवास ही योजना प्रत्येक सर्वसामान्य माणसाच्या बजेटमध्ये बसणारी आहे.
यामुळे –
ग्रामीण व शहरी भाग जोडले जातील,
रोजगार, शिक्षण व पर्यटनाला चालना मिळेल,
आणि सर्वसामान्यांचा प्रवास अधिक स्वस्त व सोयीचा होईल.ST pass scheme
